Το ανεκπλήρωτο όνειρό του Ζέκα με τον Παναθηναϊκό

Ο νυν σκάουτ της ομάδας στην Νότια Αμερική και την Ιβηρική μίλησε σε μέσο της πατρίδας του για την πρώτη φορά που μπήκε στο στόχαστρο μεγάλης πορτογαλικής ομάδας και την υπέροχη περίοδο που πέρασε στην Ελλάδα.

Αφού ολοκλήρωσε την εκπαίδευσή σου στην Casa Pia, μετακόμισε στη Vitória FC και έπαιξε μόνο μία σεζόν στην Primeira Liga. Ονειρευόταν να φτάσει σε υψηλότερο επίπεδο;
 
«Από τη στιγμή που πήγα στη Vitória FC, πίστευα ότι μπορούσα να παίξω σε υψηλότερο επίπεδο. Δεν ήξερα ότι θα μπορούσε να είναι στο επίπεδο που τελικά έφτασα, αλλά είχα πάντα αυτόν τον στόχο να πάω παραπέρα και ήξερα ότι αν δούλευα σκληρά θα μπορούσα να έχω αυτή την ευκαιρία. Εκείνη την εποχή, δεν πίστευα ότι μετά από έναν χρόνο εκεί θα μπορούσα να πουληθώ σε άλλη ομάδα, αλλά ήμουν συνειδητοποιημένος ότι μπορούσα να κάνω το κάτι παραπάνω. Μπορώ μόνο να εκφράσω την βαθιά ευγνωμοσύνη μου στον αείμνηστο Μανουέλ Φερνάντες και στον γιο του, Τιάγκο Φερνάντες, που μου έδωσαν την ευκαιρία να παίξω στη Vitória FC. Ήταν αυτοί που με υποδέχθηκαν, μου έδωσαν την ευκαιρία και είμαι πολύ ευγνώμων. Δεν θα ξεχάσω ποτέ τι έκαναν για μένα».

Είχε ποτέ την ευκαιρία να παίξει σε Μπενφίκα, Πόρτο ή Σπόρτινγκ;

«Όχι, δεν υπήρξε ποτέ ευκαιρία να παίξω σε αυτές τις ομάδες. Όταν ήμουν ήδη στην Ελλάδα, υπήρξε μια κουβέντα, αλλά ήταν πολύ ανεπίσημη και τίποτα περισσότερο. Θα μπορούσα να είχα επιστρέψει στην Πορτογαλία, αλλά δεν συνέβη. Όταν ήμουν στο Σετούμπαλ, πάντα ονειρευόμουν να παίξω σε έναν από τους τρεις «μεγάλους». Ο προπονητής Ζεζουάλδο Φερέιρα μου έδωσε την ευκαιρία να πάω στον Παναθηναϊκό και να χτίσω την καριέρα μου εδώ. Ήταν πολύ σημαντικός για μένα».

Πέρασε έξι συνεχόμενα χρόνια στον Παναθηναϊκό, πέρασε έπειτα από την Κοπεγχάγη για μισή ντουζίνα χρόνια και επέστρεψε στην Ελλάδα για τις δύο τελευταίες σεζόν του. Στη διάρκεια αυτής της περιόδου, δεν υπήρξε καμία προσδοκία επιστροφής στην Πορτογαλία;

«Ήμουν πολύ ευτυχισμένος τα πρώτα έξι χρόνια στην Ελλάδα, πραγματικά ικανοποιημένος. Η μεταγραφή μου στην Κοπεγχάγη έγινε για οικονομικούς λόγους του συλλόγου. Αλλιώς, δεν θα έφευγα. Πήγα σε έναν σύλλογο με τον οποίο ταυτίστηκα πολύ. Με αντιμετώπιζαν πάντα εξαιρετικά, έπαιζα στην Ευρώπη και πάλευα για το πρωτάθλημα και το Κύπελλο Δανίας. Ένιωθα άνετα και χαρούμενος. Επέστρεψα στον Παναθηναϊκό μετά από δύο τραυματισμούς στο γόνατο μέσα σε έναν χρόνο, και εκεί ήθελα να τελειώσω την καριέρα μου. Είναι ένας σύλλογος που σημαίνει πολλά για μένα, με τον οποίο είμαι πολύ δεμένος. Δεν μου πέρασε ποτέ από το μυαλό ότι, μετά την πρώτη αποχώρησή μου από τον Παναθηναϊκό, θα μπορούσα να επιστρέψω στην Πορτογαλία, ειδικά από τη στιγμή που όταν μεταγράφηκα ήμουν ήδη 28 ετών. Με τον χρόνο, ήξερα ότι θα ήταν πολύ δύσκολο να πάω σε μεγάλη ομάδα της Πορτογαλίας».

Είναι ένα όνειρο που δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ;

«Δεν μπορώ να πω ότι είναι ανεκπλήρωτο όνειρο. Το εξωτερικό ήταν κάτι άγνωστο για μένα. Δεν είχα ιδέα πώς είναι να ζεις ή να παίζεις σε ξένη χώρα. Έβλεπα μόνο παιχνίδια στην τηλεόραση. Αυτό που αρχικά περνούσε από το μυαλό μου ήταν να κάνω καριέρα στην Πορτογαλία, σε έναν από τους «μεγάλους», αν συνέβαινε. Θα ήταν υπέροχο να παίξω σε μία από αυτές τις ομάδες, αλλά δεν μετανιώνω για τίποτα. Δεν θα αντάλλασσα την καριέρα που είχα στην Ελλάδα και στη Δανία με το να έπαιζα σε έναν «μεγάλο», ειδικά αφού αυτό μου έδωσε την ευκαιρία να εκπροσωπήσω την εθνική ομάδα της Ελλάδας. Αυτό ήταν ένα από τα μεγαλύτερα σημεία καμπής στην καριέρα μου».

Πώς συνέβη η διαδικασία της πολιτογράφησής του μέσα από την εθνική Ελλάδας, αφού είχε ήδη παίξει με τις μικρές εθνικές της Πορτογαλίας;

«Ναι, είχα ήδη παίξει με την Πορτογαλία στην Κ23. Φυσικά, ήξερα πόσο δύσκολο θα ήταν να γίνω διεθνής με την ανδρική ομάδα. Η Πορτογαλία έχει τεράστια ποιότητα, με πολλούς παίκτες. Όλο και περισσότεροι ταλαντούχοι νέοι εμφανίζονται. Ήξερα ότι θα ήταν πολύ δύσκολο, αν όχι αδύνατο, να παίξω με την ανδρική ομάδα. Όταν είχα την ευκαιρία να παίξω με την Ελλάδα, δεν το σκέφτηκα ούτε λεπτό και το δέχτηκα. Είναι μια χώρα που σημαίνει πολλά για μένα — ζω ακόμα στην Ελλάδα σήμερα. Πίστεψα ότι ήταν η καλύτερη λύση για μένα και την καριέρα μου.

Όλα ξεκίνησαν από μια συζήτηση με τον πρόεδρο [του Παναθηναϊκού], ο οποίος μου είπε ότι θα έκανα όλη την καριέρα μου στον Παναθηναϊκό. Μου είπε επίσης ότι είμαι ήδη Έλληνας και το μόνο που έλειπε ήταν το διαβατήριο. Μου είπε μάλιστα αστειευόμενος: «Θα σε κάνω Έλληνα.» Και του απάντησα: «Τότε γιατί δεν το κάνεις; Δεν έχω πρόβλημα.» Και έτσι ξεκίνησε να ασχολείται με το θέμα, χωρίς να έχει ιδέα ότι θα μπορούσα να παίξω στην εθνική Ελλάδας. Όταν η εθνική ομάδα και ο τότε προπονητής, ο Γερμανός Μίχαελ Σκίμπε, έμαθαν ότι έβγαζα διαβατήριο, ήρθαν να μου μιλήσουν και μου πρότειναν να εκπροσωπήσω την Ελλάδα. Έτσι έγινε. Τότε, τόσο ο σύλλογος όσο και εγώ είχαμε ήδη ξεκινήσει τη διαδικασία».

Πρώτη κλήση το 2017; Η εθνική ήθελε να παίξω πρώτα στα φιλικά στην Αυστραλία, αλλά η UEFA ή η FIFA δεν το επέτρεψαν τότε, επειδή δεν είχα ακόμη το διαβατήριο, αν και ήταν σχεδόν έτοιμο. Δεν με άφησαν… Έτσι, η πρώτη μου διεθνής παρουσία ήταν απέναντι στο Βέλγιο.

Ακόμη κι αν δεν έχει μετανιώσει, έχει μείνει κάποια απογοήτευση επειδή δεν έπαιξε ποτέ στην ανδρική ομάδα της Πορτογαλίας;

«Όχι… Κάποια στιγμή αρχίζεις να καταλαβαίνεις ότι αυτό το ενδεχόμενο είναι πολύ μακριά. Το ήξερα, και δεν έχω καμία τύψη. Με υποδέχθηκαν πάρα πολύ καλά στην εθνική Ελλάδας. Με δέχτηκαν σαν Έλληνα, σαν έναν από αυτούς, με πολύ σεβασμό, αγάπη και στοργή. Δεν μπορώ να στεναχωρηθώ για κάτι που δεν συνέβη, ειδικά αφού συνέβη κάτι απίστευτο στη ζωή μου. Από εκεί που ξεκίνησα, το να φτάσω σε μια χώρα και να γίνω Έλληνας πολίτης είναι τεράστιο επίτευγμα. Είναι μέρος της ποδοσφαιρικής μου ιστορίας».

Μόλις κρέμασε τα παπούτσια του την περασμένη σεζόν, ο Ζέκα έκανε αμέσως το άλμα στη δομή του Παναθηναϊκού, όπου εργάζεται ως σκάουτερ. Ήταν κάτι που ήθελε εδώ και καιρό;

«Ήξερα ότι ήθελα να είμαι μέσα στο ποδόσφαιρο. Ήξερα ότι ήθελα να ξεκινήσω στον Παναθηναϊκό, αλλά δεν είχα στο μυαλό μου συγκεκριμένη θέση. Στο μέλλον, θέλω να γίνω αθλητικός διευθυντής. Αυτή τη στιγμή παρακολουθώ το πρόγραμμα UEFA MIP [Master for International Players] και προετοιμάζομαι για αυτό εδώ και δύο χρόνια. Στο μεταξύ, έπρεπε να ξεκινήσω από κάπου. Φυσικά, δεν θα μπορούσα να γίνω αθλητικός διευθυντής του Παναθηναϊκού μόλις τέσσερις μήνες μετά την απόσυρσή μου. Θα μπορούσα, αλλά δεν ήταν κάτι που επιθυμούσα. Ειλικρινά, δεν ήμουν έτοιμος για έναν τόσο μεγάλο ρόλο, με τόση ευθύνη. Ο σύλλογος κι εγώ σκεφτήκαμε ότι θα ήταν καλό να μάθω πρώτα το κομμάτι του scouting, να είμαι κοντά στον αθλητικό διευθυντή και στους ανθρώπους που παίρνουν αποφάσεις, ώστε να προετοιμαστώ για το μέλλον».

Είναι πιο απαιτητικό να είσαι ποδοσφαιριστής ή να έχεις τέτοιους ρόλους εκτός γηπέδου;

«Νομίζω ότι είναι πιο δύσκολο εκτός των γραμμών. Προετοιμαζόμουν να παίξω ποδόσφαιρο από τα 18 μου, κι αυτό έγινε κάτι φυσικό. Δεν σκέφτεσαι πολλά πέρα από προπόνηση και παιχνίδι. Τώρα, μπαίνω σε έναν κόσμο για τον οποίο δεν έχω προετοιμαστεί ποτέ. Δεν είχα πραγματική επαφή με αυτόν, ούτε σπουδάσει κάτι ανάλογο. Είναι πιο δύσκολο γιατί δεν το έχω συνηθίσει — είναι νέος ρόλος. Προετοιμάζομαι και σπουδάζω για το μέλλον. Όπως σε όλα στη ζωή, πρέπει να ζήσεις την κατάσταση για να γίνεις μια μέρα αθλητικός διευθυντής. Αυτό κάνω, βήμα-βήμα. Ξεκινώντας πιο χαμηλά και, όταν έχω την ευκαιρία να αναλάβω άλλες λειτουργίες, να είμαι πιο έτοιμος και να μην κάνω τόσα λάθη όσα θα έκανα αν άρχιζα τώρα».

Έχει χαρακτηριστεί είδωλο στον Παναθηναϊκό, όντας ο πέμπτος παίκτης με τις περισσότερες συμμετοχές (273) στην ιστορία του συλλόγου. Αυτό βοήθησε να παραμείνει στο κλαμπ;

«Στο τέλος, όλοι οι παίκτες θέλουν αναγνώριση και αγάπη. Αν νιώθεις καλά, άνετα και αγαπητός, είναι δύσκολο να πάρεις την απόφαση να φύγεις. Εγώ τα είχα όλα αυτά στον Παναθηναϊκό. Αυτό που ήθελα ήταν να συνεχίσω εδώ και να γίνω ένας από τους θρύλους του συλλόγου. Ακόμα κι έτσι, δεν πιστεύω ότι είμαι. Έπαιξα σε πολλά παιχνίδια και έκανα πολλά για τον σύλλογο, αλλά από πλευράς τίτλων είμαι πίσω από πολλούς άλλους. Το να είσαι θρύλος σημαίνει να έχεις κερδίσει τίτλους… Στις μέρες μας, είναι πολύ δύσκολο ένας παίκτης να μείνει τόσα χρόνια σε έναν σύλλογο και να παίξει τόσα παιχνίδια».

Και για τον Ρούι Βιτόρια; Κάποτε θεωρούνταν ήρωας, αλλά απογοήτευσε στην αρχή της νέας σεζόν. Έλειψε υπομονή από τη διοίκηση του Παναθηναϊκού;

«Ο σύλλογος είναι πολύ μεγάλος εδώ στην Ελλάδα. Όταν τα αποτελέσματα δεν είναι αυτά που πρέπει, γίνεται αλλαγή προπονητή. Έτσι λειτουργούν τα πράγματα… Δεν ήμουν στον σύλλογο εκείνη την περίοδο. Επέστρεψα αφού είχε φύγει. Είναι ένας προπονητής με τον οποίο έχω πολύ καλή σχέση, όπως και με τους βοηθούς του. Δεν ήξερα τι γινόταν εδώ ή ποιο ήταν το κλίμα στην ομάδα, με τον ιδιοκτήτη, τη διοίκηση… Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι ήταν μεγάλη μου χαρά να δουλέψω μαζί του. Απόλαυσα πραγματικά τον χρόνο που περάσαμε».

Πόσο σημαντικό είναι για έναν ποδοσφαιριστή να έχει καλό μάνατζερ;

«Για μένα, ήταν εξαιρετικά σημαντικό. Ίσως το να διαλέξω την Proeleven να ήταν από τις καλύτερες αποφάσεις που πήρα ώστε η καριέρα μου να εξελιχθεί έτσι όπως εξελίχθηκε. Δεν είναι εταιρεία εκπροσώπησης. Για μένα, είναι οικογένεια. Ο Βίτορ και ο Κάρλος Γκονσάλβες είναι οικογένειά μου. Ήταν πάντα εκεί για μένα όταν τους χρειαζόμουν. Πάντα με συμβούλευαν με τον καλύτερο τρόπο. Δεν μπορώ παρά να τους ευχαριστήσω από καρδιάς. Ήταν θεμελιώδες κομμάτι της καριέρας μου. Ξεκίνησα μαζί τους στα 19 και δεν άλλαξα ποτέ μάνατζερ. Στις πιο δύσκολες στιγμές, ακόμη και οικογενειακές, ήταν πάντα εκεί, έτοιμοι να βοηθήσουν σε ό,τι ήταν απαραίτητο. Η λέξη που συνοψίζει τη σχέση μας είναι «οικογένεια». Θυμάμαι και τον Βάσκο Κασκίλιο, που νομίζω τώρα έχει ποσοστό στην εταιρεία, αλλά τότε δούλευε για αυτούς. Ο Κάρλος Κοέλιο με ανακάλυψε στην Casa Pia. Μίλησε με τον Βίτορ και τον Κάρλος και με έφεραν στην εταιρεία. Από εκεί και πέρα, η ιστορία είναι γνωστή».

Σκέφτηκε ποτέ να γίνει μάνατζερ;

«Είναι όλα υπό εξέλιξη. Αυτή τη στιγμή είμαι ανοιχτός σε οποιαδήποτε κατάσταση στο ποδόσφαιρο. Είμαι πολύ συγκεντρωμένος στη δουλειά μου στον Παναθηναϊκό, στο πώς μπορώ να βοηθήσω τον σύλλογο. Στο ποδόσφαιρο, μια μέρα είναι έτσι και η επόμενη αλλιώς. Θέλω να είμαι προετοιμασμένος για κάθε ενδεχόμενο. Ξέρω ότι έχω την Proeleven στο πλευρό μου. Όταν τελείωσα την καριέρα μου, μου είπαν ότι η πόρτα είναι ανοιχτή. Είναι ένα παράθυρο που έχω για το μέλλον. Αυτό που θέλω τώρα περισσότερο από όλα είναι μια ποδοσφαιρική ομάδα».

Έχει όνειρα που θέλει ακόμα να πραγματοποιήσει στο ποδόσφαιρο μέσα από αυτούς τους νέους ρόλους;

«Αυτό που σκέφτομαι αμέσως είναι να κατακτήσω το πρωτάθλημα με τον Παναθηναϊκό. Αυτό μου έλειψε στην καριέρα μου. Μου έλειψε να παίξω σε Euro και σε Μουντιάλ, αλλά αυτό δεν μπορεί να συμβεί πια. Μόνο αν έχω μια θέση σε εθνική ομάδα. Αυτό που θέλω πραγματικά ήταν να γίνω πρωταθλητής με τον Παναθηναϊκό».

Σκέφτεται να επιστρέψει στην Πορτογαλία εκτός ποδοσφαίρου, αφού δεν συνέβη αυτό κατά την καριέρα του;

«Αυτή τη στιγμή είμαι πολύ συγκεντρωμένος στον Παναθηναϊκό και στον ρόλο μου. Δεν ξέρουμε τι επιφυλάσσει το μέλλον. Είναι μια πολύ παραδοσιακή χώρα και λιγκά στο ποδόσφαιρο. Δεν θα πω ποτέ ότι δεν θα συμβεί, αλλά δεν είναι κάτι που σκέφτομαι τώρα. Αυτό που έχω πραγματικά στο μυαλό μου είναι να συνεχίσω εδώ στον σύλλογο και να πραγματοποιήσω το υπόλοιπο όνειρο, βοηθώντας τον σύλλογο να μεγαλώσει, αλλά χωρίς να κλείνω την πόρτα σε καμία άλλη επιλογή».