“Είναι τρελός ο Πολωνός”! Το ντεμπούτο του Βαζέχα στον Παναθηναϊκό

Αθλητικό Σαν Σήμερα: Υπάρχουν ντεμπούτα που περνούν σαν μια υποσημείωση. Κι υπάρχουν ντεμπούτα που, με τα χρόνια, γίνονται σημείο αναφοράς. Όχι γιατί έφεραν γκολ ή τρόπαιο εκείνη τη μέρα, αλλά γιατί κουβαλούσαν μέσα τους την υπόσχεση μιας ολόκληρης εποχής. Σαν σήμερα, 17 Δεκεμβρίου 1989, ο Κριστόφ Βαζέχα πάτησε για πρώτη φορά ελληνικό χορτάρι με τη φανέλα του Παναθηναϊκού, και το έκανε εκεί που οι πρώτες φορές γίνονται πιο βαριές: σε ντέρμπι με την ΑΕΚ, μπροστά σε 50.000 στο ΟΑΚΑ.

Ήταν ένας Πολωνός που είχε φτάσει στην Αθήνα μόλις έξι ημέρες πριν. Ένας σέντερ φορ που είχε βγει πρώτος σκόρερ στην πατρίδα του και που, παρά το ενδιαφέρον από τη Γερμανία, «έδεσε» στο τριφύλλι επειδή ο Παναθηναϊκός κινήθηκε αποφασιστικά: ταξίδι στην Πολωνία, έτοιμη πρόταση, συμφωνία στο τραπέζι — όπως γίνονταν τότε οι μεγάλες μεταγραφές, χωρίς φανφάρες, με το ένστικτο να προηγείται των αλγορίθμων.

Κι όμως, στην πρώτη του παράσταση δεν φόρεσε το “στέμμα” του φορ. Ο Κρίστο Μπόνεφ του έδωσε το «7», γιατί το αγαπημένο του «9» είχε τη δική του τάξη πραγμάτων: εκείνη την ημέρα δεν έπαιξε ο Σαραβάκος, ο Δημόπουλος πήρε το βάρος της κορυφής και ο Βαζέχα κινήθηκε ως δεύτερος επιθετικός, περισσότερο από δεξιά, σαν να δοκίμαζε τα όρια του γηπέδου πριν το κατακτήσει. Ο ίδιος θα το πει αργότερα απλά, όπως μιλούν οι μεγάλοι: όταν γύρισε ο Δημήτρης, πήρε το 7, εκείνος το 9 — και από τότε σχεδόν δεν το άφησε.

Το ματς έληξε 0-0. Λευκή ισοπαλία, από αυτές που κρατούν τη μυρωδιά της έντασης χωρίς να αφήνουν αριθμό στο κοντέρ. Κι όμως, μέσα σε εκείνο το “μηδέν”, ο Βαζέχα άφησε το πρώτο ίχνος. Έμεινε άσφαιρος, λογικό — λίγες προπονήσεις, νέο περιβάλλον, άλλη ταχύτητα. Αλλά είχε την μεγαλύτερη ευκαιρία του Παναθηναϊκού στο δεύτερο ημίχρονο για να «γράψει» από την πρώτη μέρα. Δεν μπήκε. Κι όμως, κάπως έτσι γράφονται οι σωστές ιστορίες: όχι πάντα με φινάλε από το πρώτο κεφάλαιο, αλλά με ένα προμήνυμα ότι αυτός ο παίκτης θα επιστρέψει στη σκηνή — και θα την κάνει δική του.

Το παράδοξο; Εκείνη η σεζόν ήταν η σεζόν που ο Παναθηναϊκός πήρε το πρωτάθλημα με 53 βαθμούς, αφήνοντας την ΑΕΚ δεύτερη με 50. Κι ο Βαζέχα, που εκείνο το απόγευμα συστήθηκε χωρίς γκολ, στη συνέχεια θα γινόταν η σταθερή μηχανή που έσπρωχνε την ιστορία προς τα εμπρός.

Από εκείνο το ντέρμπι και μετά, ο Πολωνός δεν έγινε απλώς ένας καλός ξένος. Έγινε το μέτρο σύγκρισης. Στα 15 χρόνια του στον Παναθηναϊκό έφτασε τις 503 συμμετοχές και τα 320 γκολ συνολικά, με 390 εμφανίσεις και 244 τέρματα στο πρωτάθλημα. Κατέκτησε πέντε πρωταθλήματα Ελλάδας (1990, 1991, 1995, 1996, 2004), πέντε Κύπελλα (1991, 1993, 1994, 1995, 2004), δύο Σούπερ Καπ (1993, 1994), αναδείχθηκε πρώτος σκόρερ στην Ελλάδα τρεις φορές (1994, 1995, 1998) και έγραψε ρεκόρ μακροβιότητας που δύσκολα επαναλαμβάνεται: 14 σεζόν στο ελληνικό πρωτάθλημα, ο πιο σταθερός ξένος που είδαμε.

Και κάπου ανάμεσα στα νούμερα, υπάρχει το γκολ που δεν είναι αριθμός αλλά μνήμη: το Άμστερνταμ, το 1-0 επί του Άγιαξ, η πορεία του Παναθηναϊκού προς τα ημιτελικά του Champions League. Εκεί που ο Βαζέχα έκανε την μπάλα να μοιάζει μικρή, και το όνειρο μεγάλο.

Γι’ αυτό “σαν σήμερα” δεν θυμόμαστε μόνο ένα ντεμπούτο. Θυμόμαστε τη στιγμή που ένας παίκτης μπήκε στη χώρα σαν ξένος και βγήκε από τα χρόνια σαν κομμάτι του ελληνικού ποδοσφαίρου. Θυμόμαστε την πρώτη εικόνα ενός φορ που στην αρχή δεν είχε το 9, αλλά είχε ήδη αυτό που πραγματικά μετρά: τη μοίρα του σκόρερ.

Κι αν κάποτε ακούστηκε το «Είναι τρελός ο Πολωνός», δεν ήταν ατάκα για το στιγμιότυπο. Ήταν τίτλος ζωής.